Slechts een kleine groep haalt de eindstreep. „Het is moeilijk om drie jaar lang van een paar tientjes rond te komen,’’ stelt directeur Gerard Neeleman.

Trillend, zichtbaar op van de stress, komen ze soms binnenlopen. Verlamd door hun schulden. Gerard Neeleman, sinds mei directeur van de kredietbank vond zichzelf nooit een naïef man. Sinds hij deze zomer voor het eerst meeliep in de spreekkamers van zijn schuldmedewerkers moet hij constateren dat de grote worsteling van mensen met schulden ‘massaler, complexer en indringender ’ is dan hij van tevoren had kunnen bedenken. 

Naar schatting 7000 Rotterdammers kloppen dit jaar aan bij de kredietbank in de stad, bijna twee keer zoveel als in 2006. ,,De oorzaak is heel divers, maar wat me wel opvalt, is dat de maatschappij voor veel mensen te complex wordt,’’ vindt Neeleman. ,,Dankzij de marktwerking kunnen we tegenwoordig onze zorgverzekeraar, energieleverancier en onze telefoonprovider kiezen. Maar die al die keuzes zijn niet voor iedereen prettig. Vroeger betaalde je de Eneco een rekening voor de energie, de tv en het water. Nu moet dat allemaal apart gebeuren, waardoor mensen het overzicht makkelijker verliezen.’’

Rotterdam staat daarin niet op zichzelf. De schuldenproblematiek is de laatste jaren in heel Nederland toegenomen. Sinds het Rotterdamse stadsbestuur de aanpak van schulden tot prioriteit bestempelde, is de rol van de Kredietbank in de stad flink toegenomen. Er wordt samengewerkt met woningcorporaties, de ggz-instellingen en het onderwijs. Het sleutelwoord luidt preventie. „Vroeger begonnen we pas bij problematische schulden in te grijpen. Klopte iemand met een maand huurachterstand bij ons aan, dan vonden we dat veel te vroeg. Nu bieden we zo iemand ook meteen hulp.’’

Dat werpt her en der al z’n vruchten af. Sinds corporaties huurders die niet betalen meteen doorsturen naar het Meldpunt Preventie Huisuitzettingen van de Kredietbank, neemt het aantal huisuitzettingen bijvoorbeeld af. 

Daarmee is niet gezegd dat iedereen die aanklopt bij de Kredietbank zo maar van z’n problemen af is. Van iedereen die in aanmerking komt voor schuldbemiddeling treft maar 15 procent een minnelijke regeling. Dat houdt in dat met de schuldeisers een afspraak wordt gemaakt over terugbetaling van een deel van de schulden. Het resterende deel wordt kwijtgescholden en de schuldenaar zelf krijgt begeleiding om beter met geld om te gaan. 

Dat niet iedereen de eindstreep haalt, heeft volgens Neeleman verschillende oorzaken. Mensen verhuizen nog wel eens, maar ook de welwillendheid van de schuldeisers is van belang. „Als iemand jarenlang schulden heeft opgebouwd of vlak voor hij zich hier meldt nog even een lening van 10.000 euro afsluit, dan kan ik me voorstellen dat schuldeisers niet altijd willen meewerken.’’

Veruit de grootste groep uitvallers – eenderde schat Neeleman – haakt zelf af. Drie jaar lang rondkomen van een paar tientjes, valt ook niet mee, stelt hij. „Of als een klant zijn auto, die hij niet nodig heeft voor het werk, niet wil verkopen, kunnen wij hem niet dwingen. Het beeld van de zielige klant en de boze schuldeiser strookt niet altijd met de werkelijkheid. Vooral in gesprekken met jongeren merk ik dat zij het vanzelfsprekend vinden dat wij het probleem wel even oplossen. Ten onrechte wil nog wel eens het beeld ontstaan van ‘vandaag melden, morgen oplossen’. Maar als iemand hier letterlijk met een vuilniszak of een schoenendoos vol papieren aankomt, vraagt het tijd de boel op orde te brengen.’’ 

Soms komen afhakers voor een tweede keer terug, maar verder kan de Kredietbank weinig doen. „De groep die rondkomt van een uitkering kun je dreigen met een korting, dat doet sociale zaken ook al af en toe.’’ 

Voor de toekomst ziet Neeleman vooral een grote rol weggelegd voor voorlichting op scholen. Het liefst aan kinderen én hun ouders. „Voorkomen is nog altijd beter dan genezen.’’

bron: AD.nl