Het blijft een veelgehoord misverstand. Ondernemers en managers, wie is wat en wie wil wat nu precies zijn? Beide karakters zijn noodzakelijk om een onderneming goed te laten lopen, maar de verschillen zijn groot. 
Ooit werd KPN-topman Ad Scheepbouwer uitgeroepen tot Ondernemer van het Jaar. Volgens mij gaf hij ook zelf in zijn dankwoord aan dat hij een goede manager is, maar geen ondernemer. Dat is eerlijk van hem en Scheepbouwer is ook een hele goed manager, maar hij is inderdaad geen ondernemer. 

In mijn ogen is er nogal een verschil tussen beide: ondernemers zijn veel meer vrije jongens die bedrijven oprichten, handel drijven en vaak een beetje rommelig managen. Zelf heb ik altijd veel profijt gehad van een goede, degelijke manager in mijn nabijheid. Die de rommel opruimde die ik wel eens achterliet. Maar een goede manager zonder ondernemer heeft niet zoveel op te ruimen. 

Iemand legde me het onderscheid zo uit: als het doel van een onderneming is om de winst te verhogen, gaat een manager de kosten verlagen. Een ondernemer zal juist de omzet verhogen, met daarbij hopelijk een goede controle op de kosten. De een is veel meer naar binnen gericht en de ander veel meer naar buiten. De ondernemer ziet en ruikt kansen in de markt en gaat daar vaak opportunistisch achteraan. Terwijl dat voor de manager veel moeilijker is. 

Echte ondernemers, die streetwise zijn en kansen zoeken op de straat, zijn de echte motoren van vernieuwing. Vernieuwen en ondernemen houdt in dat risico’s genomen moeten worden. En het nemen van risico’s, met een kans op mislukking, is niet iets waar we in Nederland erg goed in zijn. De huidige regelgeving straft fouten onmiddellijk af. Faillissementen worden niet gezien als het opdoen van ervaring, maar als een dodelijke smet. 

In Silicon Valley wordt door durfkapitalisten mislukkingen, mits goed te verklaren, alleen maar als een pre gezien. Van fouten leert men en meestal worden dezelfde fouten niet meerdere malen gemaakt. Veel succesvolle investeringen zijn dan ook gedaan in mensen die eerder faalden. 

Het innovatieplatform, de door de overheid aangestuurde organisatie die ons land innovatiever moet maken, meldde laatst trots dat het ondernemers had toegevoegd aan de groep. Een goed teken, dacht ik. Maar toen ik zag waar die ‘ondernemers’ dan vandaan kwamen, werd me weer het grote misverstand duidelijk. Mijn inschatting is dat er twee echte ondernemers tussen de nieuwelingen zaten, en de rest waren mensen uit het bedrijfsleven. Dat verschil is belangrijk. 

Als we Nederland ondernemender willen maken, en dus innovatiever, moeten we anders leren omgaan met het maken van fouten. Want echt ondernemen houdt risico’s nemen in. En risico’s kunnen vervelend zijn. We moeten accepteren dat het mogen maken van fouten een cultuur schept waarin creativiteit beter tot zijn recht komt. Zo laten we ondernemerschap, echt ondernemerschap, bepalen waar de groei vandaan moet komen. Dat moet je dus durven. We hebben een enorme behoefte aan die durfals, de echte ondernemers!

Leen Zevenbergen