De prijs van vrijheid

Voordat u verder leest vraag ik u een geldbedrag te noemen waarvoor u vijf jaar opgesloten zal worden. Nee, niet in een speciaal tot studio omgebouwde keet waarin u een comfortabel, maar privacyloos luizenleventje lijdt in ruil voor de uitzendrechten van uw dagelijkse beslommeringen. Nee, vraag uzelf eens af hoeveel geld u zou claimen als blijkt dat u vijf jaar onterecht opgesloten heeft gezeten in een politiecel. Nou? Eén miljoen? Bedenk dat niet alleen vijf jaren uit uw leven zijn afgenomen, maar dat u ook de nadelige gevolgen van de onterechte beschuldiging moet verdisconteren. Vijf miljoen?


In 2000 kwamen Wilco V. en Herman du B. die voor de Puttense moordzaak 5 jaar hadden vastgezeten op vrije voeten. Pas in 2002, na veelvuldige en diepgaande inmenging van misdaadverslaggever Peter R. de Vries werd de zaak heropend en sprak het gerechtshof de twee mannen vrij van de moord. Voor het 5 jaar onterecht vastzitten eisten de twee 4,4 miljoen euro schadevergoeding. Evenaart dat bedrag het getal dat in uw hoofd had voor 5 jaar onterechte opsluiting? Uiteindelijk kregen de heren ieder ruim 900.000 euro toegewezen.


Ook Engeland kent vergelijkbare schandalen zoals “the Guildford Four”, “”The Maguire Seven” maar “The Birmingham six” zijn misschien wel het bekendst. Zij werden in 1975 tot levenslang veroordeelt voor het bombarderen van twee cafés waarbij 21 mensen omkwamen. In 1991 werden de zes vrijgesproken en tien jaar later kregen zij 840.000 tot 1.2 miljoen pond schadevergoeding toegewezen voor 16 jaar onterechte opsluiting.


Onlangs nog in het nieuws: de onschuld van Cees B. in de Schiedamse parkmoord. Het bewijs kwam van de echte dader die voor een ander vergrijp vastzat maar spontaan de moord bekende. Bovendien bleek zijn DNA identiek aan dat van de dader.


De overeenkomsten tussen de Schiedamse parkmoord en de Puttense zijn frappant. Het DNA profiel van de verdachten kwam niet overeen met het daderprofiel. Desalniettemin was een bekentenis onder druk afgedwongen. Welke wijze les had hieruit geleerd moeten worden? In de druk om resultaat hebben onschuldigen het met de vrijheid moeten bekopen. Cees B. werd na 4 jaar vrijgesproken.

Voor hem breekt de tijd aan om een schadevergoeding te claimen. Ik vraag U nogmaals: Op hoeveel schadevergoeding heeft hij recht? De opbrengst van de waarheid zal nu vertaald worden in een prijs voor de vrijheid. Maar daarmee is de les nog niet geleerd.


De winnaar van Big-Brother 2005 kan overigens maximaal 400.000 euro mee naar huis nemen na ruim 100 dagen vrijwillige opsluiting.


Jip Kortan