Ik ontmoet onze stadsbeiaardier, Geert Bierling, in de Burgerzaal van het Stadhuis. Vandaag heeft hij een andere pet op, die van stadsorganist. Sinds de 17^e eeuw een heel gebruikelijke combinatie. Hij heeft net voor de muzikale omlijsting van een huwelijk gezorgd.

De passie voor muziek zat er bij hem al vroeg in. Op 18-jarige leeftijd werd hij organist van de Pelgrimvaderskerk in Delfshaven. Door ‘Delfshaven’ werd hij ook beiaardier.

Of ik weet dat Rotterdam drie carillons of beiaards heeft? Het carillon in de Laurenstoren, het Stadhuiscarillon en het carillon van de Pelgrimvaderskerk.

Samen met collega Gerard de Waardt zorgt hij voor de muziek. Ieder met z’n eigen specialiteit. Gerard houdt wel van een popsong, Geert is meer van het klassieke genre. Het vak leerden ze op de enige Beiaardschool van Nederland, in Amersfoort. Een vak dat ondanks verwantschap met dat van organist toch zo anders is. Waarbij je moet leren improviseren en muziek moet bewerken tot een eenvoud die het klokkenspel aan kan. Geert zegt het mooi: "een goede beiaardier aquarelleert met klank. Het is de kunst van het weglaten."

Het is een vak waarbij je je muziek moet ‘droog’oefenen door met je voeten op pedalen in het luchtledige te trappen en met je vuisten op stokken te slaan zonder de klank van een klok te horen. Imaginair. Voor de beiaardier is generale repetitie het synoniem van première; een lang nagalmende misslag is voor iedereen hoorbaar.

Of hij vaak in de toren zit? Zeker! Voor de mini-concertjes die elk kwartier worden gegeven, worden de carillons geprogrammeerd. Alle andere keren speelt de stadsbeiaardier live. Zo’n 7 minuten klimmen, dan is hij op zijn werkplek in de Laurens.

Het programmeren van het carillon in de Laurens gaat nog op de oorspronkelijke manier. Houten pennen in de speeltrommel zetten een speelmechaniek in werking. Een 17^e eeuwse voorloper van onze computer! De carillons in Delfshaven en het Stadhuis maken gebruik van hedendaagse computertechnologie. De muziek wordt via een keyboard ingespeeld.

Leent elke soort muziek zich dan voor het klokkenspel? Ja hoor! Een jazzy nummer? Waarom niet. Inspelen op de actualiteit? Geen probleem. Een filmthema tijdens het Filmfestival, musicalnummers bij de première van een musical in Luxor, het kan! En er komen ook vragen binnen voor verzoeknummers.

Is het vak van beiaardier dan minder anoniem dan ik dacht? Nee, toch niet. Het blijft eenzaam. Applaus dringt niet door tot het niveau van het carillon. Heel soms ziet hij publiek beneden staan. Een enkeling in gedachten, aan de voet van de toren. Hij noemt het zijn mystieke luisteraars.

De voldoening is er niet minder om. Wie kan er zeggen dat hij al zijn collega’s van naam kent? Zestien in getal. De allereerste stadsbeiaardier, Joest Jans, van 1539 tot 1606. Diens opvolger, Henrik Joostesz., tot 1636. Daarna Arien, Martinus, Pieter. En de 18^e eeuwers: Jacob, Jan, Adrianus en nog een Jan. Samuel kwam in 1830, toen Willem Charles, Abraham, Ferdinand. Daarna volgden Geert’s tijdgenoten: Leen tot 1978, Addie tot 1997. Nu is het podium voor Gerard en hemzelf. Met z’n zeventienen sleten ze de hardstenen treden van de torens uit.

Is de opvolging al gegarandeerd? Leeft het carillon bij de Ipod-generation? Daar wordt aan gewerkt! Er zijn plannen voor een educatief centrum in de St. Laurens, inclusief oefencarillon!

Tot slot wil ik nog één ding van Geert weten. Of hij ook wel eens iets anders deed dan musiceren? Hij lacht. Als kind kon hij goed voetballen, altijd op straat, balletje trappen. Maar voetballer was toch niets voor hem geweest. Architect misschien. Hoewel...., nee! Muziek!

Als ik weer buiten loop tingelt het Stadscarillon de vertrouwde Big-Ben-melodie. Wat in Istanbul het geluid van de minaret is, is voor mij het geluid van het carillon. De weerklank van onze historie, ons heden en onze toekomst.

Meer weten? Zelf Beiaardier worden, nummer 18 in de rij? Kijk op:

www.laurenskerkrotterdam.nl / www.stadhuis.rotterdam.nl / www.klokkenspel.org . Info over de Beiaardschool in Amersfoort vind je via www.hku.nl