18 jaar lang heb ik me, als het ‘strijd’lied van de Oranje partij van destijds überhaupt ter sprake kwam (vrijwel nooit), mij suf gepiekerd over dit lied...

Geldt de regel: volksliederen maken de man?

En dus horen wij, medelanders, dit lied van achterste voren te kennen?

Dat het Wilhelmus een naamdicht is, heb ik als ubergeïntegreerde allochtoon, maar per abuis in mijn twintiger jaren ontdekt. Schandalig natuurlijk. Maar niet mijn fout. Ik zat gewoon op school (!?).

En dat de eerste letters van elk van de 15 coupletten WILLEM VAN NASSOV vormen? Geen 80-jarige oorlog die mij aan het denken zou zetten!

Het Wilhelmus is tegenwoordig het officiële volkslied van Nederland, maar is dat niet altijd geweest. Toen het Koninkrijk der Nederlanden in 1815 werd geproclameerd, moest een nationaal volkslied worden gekozen. Het Wilhelmus viel eigenlijk af omdat het niet objectief Nederlands zou zijn.

Jammer voor Frans Bauer, een kwestie van ‘being at the wrong place at the wrong time’, want zijn hit “heb je even voor mij?” had toen wel degelijk kans gemaakt op een nominatie, denk ik. Of op z’n minst een korte intro met “heb je even voor mij?” zou niet misplaatst geweest zijn en dan alsnog het 3 uur durende Wilhelmus er achteraan playbacken. Hier had de koning van Spanje vast wel om kunnen lachen. Maar goed.

Na een wedstrijd werd een patriottisch gedicht van Hendrik Tollens (1780-1856) gekozen:'Wien Neerlandsch bloed door d'aadren vloeit, van vreemde smetten vrij....'.

Ik weet niet wat Hendrik Tollens in die periode bezielde, maar dat hij aan humanitaire smetvrees leed, is wel duidelijk. 'Wien Neerlands bloed' is nooit uitgegroeid tot het Nederlandse volkslied. Geen idee waarom niet. Misschien had het Nederlandse volk toen al voorspeld dat het land ooit -in een verre toekomst- overspoeld zou worden met ‘vreemde smetten’ in de vorm van gastarbeiders.

Iedereen bleef het Wilhelmus gebruiken. In eerste instantie alle 15 de coupletten. Vooral tijdens de strubbelingen tussen de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden (met de onafhankelijkheid van België als gevolg) werd het lied mateloos populair in het noorden. Zonder de intro van Frans Bauer. Geen idee waarom.

Later werd het Wilhelmus zelfs bij officiële gelegenheden gebruikt zoals de kroning van Wilhelmina in 1898. Pas op in 1932 kwam een einde aan de verwarrende situatie en werd het Wilhelmus het officiële Nederlandse volkslied, op de wijs van Valerius. Nou weet ik niet of Valerius een afstammeling is van de plant Valeriaan, maar dat zij beide een zeer zeer zeer kalmerende werking hebben op onze gemoedstoestand, dat weten we allemaal anno 2005.

Eindstand: het volkslied dat bestaat uit 15 coupletten bestaat nu praktisch uit het 1^ste en het 6^de couplet, waarvan het volk, inclusief de medelanders, slechts de eerste 2 regels van kan onthouden.

Dus waar hebben we het over?

Laten we het hebben over het geluk dat het lied ‘Wien Neerlands bloed’ totaaaal vergeten is, want met dat 'van vreemde smetten vrij' hadden we het zicht op de Europese Grondwet niet mee kunnen maken en veel problemen kunnen krijgen, denk ik...