Het zijn vragen die ik mij al langer afvraag en zeker sinds ik de studie Culturele en Maatschappelijk Vorming ben gaan volgen. Tijdens verschillende onderzoeken stuitte ik steeds weer op enkele problemen. Organisaties die zich bezighouden met jongeren/wijkverbetering werken volgens een bepaalde missie en zijn vooral actief in buurten/wijken waar hun hulp gewenst is.

Tijdens de onderzoeken en observaties bij bijvoorbeeld mijn stageplaats stuitte ik op een gebrek aan correcte administratie en samenwerking tussen overkoepelende organisatie en uitvoerders in het veld, wantrouwen van organisaties naar uitvoerders in het veld, gebrek aan het doen van een nulmeting, ongemotiveerde uitvoerders, laag opgeleide uitvoerders, opvliegerige uitvoerders en zo kan ik nog wel even doorgaan. Dit soort organisaties storen mij enorm. Het zijn geldverslindende organisaties die niet willen veranderen, omdat ze baat hebben bij een buurt met problemen.

Enkele weken geleden was ik bij een van de stage locaties in het Oude Noorden. Na een lange vergadering met een andere organisatie meldde ik mij weer bij de beheerder van de stagelocatie. Binnen in de container kreeg ik te horen dat de jongen die tegen de deur aan leunde vervelend is geweest, hij gooide een lege zak patat op de grond en weigerde dit op te rapen. Tot overmaat van ramp wilde hij ook met geen mogelijkheid vertrekken bij de deur. Deze jongen vertoonde dit gedrag kennelijk vaker en nooit wilde hij vertrekken als dit hem “gevraagd” werd.

Ik besloot zelf naar buiten te gaan en met deze jongen te gaan praten. Ik stelde mij voor, vroeg een keer of drie of hij zich ook wilde voorstellen en vroeg hem daarna wat er aan de hand is. Terwijl ik buiten met de jongen sprak, werd er binnen kennelijk door de beheerder en medewerkers gezegd dat het me niet zou lukken om hem bij de deur weg te krijgen. Het gesprek met deze jongen verliep erg prettig, ik vroeg hem bij de deur weg te gaan en even verderop te gaan praten en zo gebeurde dit ook. We spraken over zijn woede richting een van de medewerkers en vrij simpel kon hij dit uitleggen. Hij weigerde het op te rapen, omdat de medewerker het hem niet op een normale manier kon vragen. Ik vroeg hem of de medewerker ook zo boos op hem geweest zou zijn als hij de zak direct in de vuilnisbak had gegooid. Hij gaf toe dat het niet netjes was en dat hij het begreep. Om hem niet met een rot gevoel achter te laten spraken we kort over zijn toekomst, over zijn dromen en er verscheen een kinderlijke glimlach op zijn gezicht.

Samen liepen wij terug naar de container, hij ging zijn excuus aanbieden en ik wachtte tot alle kinderen bij de deur weg waren. Binnen in de container zaten in totaal vijf personen, de beheerder, een medewerker, een andere stagiair en twee dames die “op bezoek” waren. Met een gebogen hoofd, naar de grond starend en een zachte stotterende stem trachtte deze jongen zijn excuus aan de medewerker aan te bieden. Wat mij het meest stoorde aan dit moment was de beheerder die zich ermee bemoeide. Terwijl de jongen al stotterend zijn excuus aanbood werd hij continu gesommeerd de medewerker in de ogen aan te kijken, niet een keer, niet twee keer, niet drie keer, maar met een schelle stem veel te vaak en te vijandig. Uiteindelijk lukte het hem om zonder onderbreking zijn excuus aan te bieden en in plaats dat de medewerker zijn excuus accepteert, grijpt ze het moment aan om haar gram te halen en hem volledig de grond in te boren.

Na dit vreselijke incident heb ik nog lang moeten praten met deze jongen om hem enigszins rustiger te krijgen. Hij bleek niet de enige te zijn die moeite heeft met deze twee personen. Ze zijn absoluut niet aardig, geven al snel straf en kunnen niet op een normale manier met deze jongeren praten.

Ook ik kan niet tot hen doordringen. Ik moet concluderen dat het idioten zijn die slecht werk leveren en niet tegen kritiek kunnen. Veel van deze organisaties werken in wijken met  laaggeschoolden en mensen die komen uit een vroegere id-baan. Willen we echt met het jongerenwerk ergens komen dan moet het opleidingsniveau omhoog en moeten er duidelijke opleidingseisen komen aan de mensen die dit werk willen verrichten. Het gaat tenslotte om jongeren die vaak kampen met een veelvoud van problemen.

De afgelopen twintig jaar is er een kapitaal geïnvesteerd in het jongerenwerk. Waar is het geld naar toe gegaan? Welke stichtingen/organisaties vormen de sociale kaart van een subsidie aanvrager? Met welke bureaus werken zij samen?  In hoeveel gevallen is er teveel betaald aan een organisatie? In hoeveel gevallen is het resterende geld terug gestort? Hoeveel overschatte duur betaalde ZZP’ers zijn actief in het jongerenwerk? Hoeveel organisaties hebben daadwerkelijk een nulmeting uitgevoerd?

Zo zijn er nog tig vragen waar ik geen antwoord op heb kunnen vinden, ook bij verschillende ministeries kunnen ze geen antwoord geven op veel van mijn vragen en bij gemeente Rotterdam kunnen ze mij net zo min aan antwoorden helpen. Regelmatig vroeg ik de mensen waar ik mee sprak waarom ze hier geen antwoord op kunnen geven. Ook hier heb ik nooit antwoord op gekregen.
Is het niet vreemd dat niemand weet hoeveel het jongeren- wijkopbouwwerk ons allen kost? Is het niet net zo vreemd dat niemand weet of er wel echt resultaat geboekt wordt?

Veel van de projecten hebben een erg korte levensduur, soms doordat de opzet zo is en vaker omdat bestuurders op korte termijn resultaat willen boeken. Het laatste zorgt ervoor dat er vaak veel loze beloften gedaan worden die later in overlast terugbetaald worden.

Het meest erg zijn de mensen die zeggen dat de tijd van “u vraagt, wij draaien” volledig verleden tijd is. De structuur van het jongerenwerk is er nu op gericht dat jongeren steeds vaker korte projecten opzetten onder begeleiding van een “ambulant werker”. Het principe is hetzelfde.

Karim Khaoiri