Energieleverende woning met comfortabel en hoogwaardig binnenklimaat

In Sterksel (gemeente Heeze-Leende), nabij Eindhoven, wordt de eerste woning in Nederland gebouwd volgens de principes van Active House en Slimbouwen. Het experimentele huis draagt de naam House of Tomorrow Today (HoTT). De ambitie van HoTT is scherp: een energieleverende woning neerzetten zonder concessies aan wooncomfort. De flexibiliteit van het project biedt de mogelijkheid om in te spelen op verschillende omstandigheden van de omgeving, die de ervaringen van bewoners beïnvloeden. De woning zal medio 2012 worden opgeleverd.

In energiezuinige bouwconcepten bleek een grote energiebesparing soms ten koste te gaan van het binnenklimaat. Dergelijke woningen gebruiken weinig energie, maar er is ook gebrek aan daglicht en frisse lucht. HoTT is de eerste energiezuinige woning in Nederland met een hoog leefbaarheidniveau. In het HoTT wordt naast een woonhuis ook een Bed and Breakfast gevestigd. Na de ingebruikname van de woning worden de energieprestaties en leefbaarheid van de woning in de praktijk onderzocht. Ook de gasten die een tijdje verblijven in het experimentele gebouw worden gevraagd mee te werken aan het onderzoek, zodat er snel inzicht is in gebruikerservaringen onder verschillende omstandigheden.

Gebruiker centraal met Active House
Mensen brengen tot wel 90 procent van hun leven binnen gebouwen door, terwijl één op de drie gebouwen een slecht binnenklimaat heeft. Dit kan leiden tot allergieën, depressies en een verminderd vermogen om te leren. Daarom is het belangrijk dat de gebruikers al tijdens het ontwerp centraal staan. Een dynamische schil kan hier een belangrijke bijdrage aan leveren. Sensoren monitoren de binnen- en buitenkant van het HoTT. Als het nodig is openen ramen geleidelijk en traploos als de hoeveelheid CO2 in de kamer of de vochtigheidsgraad in de wasruimte te hoog oploopt. Of dakramen sluiten als het begint te regenen.

Hoge mate leefbaarheid
Dat het comfort van de gebruikers om meer dan het binnenklimaat draait, bleek onder andere tijdens het eerste Active House experiment uit het Model Home 2020 project van de VELUX Groep. Daarom zijn de belangrijkste uitkomsten uit Home for Life in Aarhus, Denemarken meegenomen in het ontwerp van het HoTT. Zo is daglichtopbrengst aan de voorkant van het pand regelbaar in verband met privacy. Het is immers niet prettig als voorbijgangers direct de keuken of de woonkamer inkijken. Op de bovenste verdieping van de woning is met dakramen gekozen voor maximale daglichttoetreding. Deze plekken zijn prima toegankelijk voor zonlicht, maar niet voor indringende blikken. De regelbaarheid van ramen en rolluiken is ook belangrijk. Zo dragen daglichtopeningen ’s winters overdag bij aan energieopwekking, maar ’s avonds juist niet. Alle door sensoren aangestuurde systemen zijn door de bewoners zelf te beheersen en handmatig bij te stellen.

Ecologische en economische winst Slimbouwen is een visie om op integraal niveau een antwoord te geven op de problemen die de bouwsector kenmerken en richt zich vooral op de processen rond een woning. In het bouwproces van HoTT worden de hoofdactiviteiten Casco, Omhulling, Installaties en Inbouw opgesplitst. Voor al deze hoofdactiviteiten wordt een subcontractor benoemd, die tijdens het ontwerpproces al kennis inbrengt en meewerkt onder leiding van de bouwmeester; WVTTK architecten.

Door installaties fysiek en organisatorisch te ontkoppelen wordt industrieel bouwen mogelijk en ontstaat een efficiënter en dus economischer bouwproces. Bovendien blijft de woning in de toekomst voor meerdere functies aanpasbaar. Dat betekent een aanzienlijk hoger aanvangsrendement, lagere exploitatiekosten, een langere exploitatieperiode en een hogere restwaarde van de woning. Daarnaast gaat Slimbouwen op een andere manier om met materiaal- en volumegebruik. Dat brengt, samen met de levensduurverlenging ten opzichte van traditionele bouw, een spectaculaire reductie van de milieubelasting met zich mee. Zo is er sprake van nagenoeg een halvering van het gewicht, constructiediktes, productie-energie, CO2-uitstoot, transport, afval en fijnstof.

Over HoTT
HoTT is een initiatief van Prof. dr. ir. Jos Lichtenberg, hoogleraar productontwikkeling aan de TU Eindhoven, bedenker en voorzitter van de stichting Slimbouwen en mede-eigenaar van Inno-Experts dat innovatieve en duurzame ambities van klanten omzet in projecten. Hij werkt hierbij samen met verschillende partijen, waaronder WVTTK Architecten en VELUX Nederland, aan dit project. Het HoTT combineert de uitgangspunten van Active House en Slimbouwen. De bouw van de woning zal begin 2011 starten en ongeveer drie maanden in beslag nemen. Kijk voor meer informatie op:www.slimbouwen.nl, www.actiefbouwen.eu, www.wvttkarchitecten.nl

opdracht en communicatie: Sanne de Witt, Energiesprong
camera & montage: Arnoud Dijkhuis & Oscar Langerak, Video Werkt!
illustraties: WVTTK architecten
lokatie: Velux, de Meern