Na mijn vorige artikel 'Tuig of slachtoffer' op Joop.nl ben ik enigszins geschrokken na het lezen van de vele reacties. Niet omdat ik niet tegen een stevig weerwoord kan, maar meer vanwege de aannames en het gemak waarmee jongeren, kinderen aan de kant geschoven worden die in dit geval een traumatische ervaringen hebben meegemaakt.

Ik kan het u uiteraard niet verwijten, als de boodschap niet overkomt is dit tenslotte niet de schuld van de lezer maar de persoon die het geschreven heeft.  Toch wil ik hier een aantal kanttekeningen bij plaatsen en u, de lezer, vragen waar het toch door komt dat de discussie uitmondde in een links versus rechts discussie. Ik wil graag weten waar het door komt dat u, de lezer, denkt dat de jongeman die ik als voorbeeld nam van Marokkaanse komaf is. Nergens in mijn artikel is tenslotte te lezen dat het hier een Marokkaanse jongen betrof. Is het mijn naam waardoor u ervan uit ging dat het een Marokkaanse jongen betrof? Of is het zijn hoofddeksel die hij strak op het hoofd droeg?

Ik vraag het mij oprecht af, want waarom is het nu eigenlijk belangrijk wat de afkomst is van deze jongeman? Waarom durven we het niet te hebben over de gedeelde verantwoordelijkheid die we hebben als het de wijk waarin we wonen betreft? Waarom durven of willen we onze rol niet onder ogen zien? Waarom gaat de wijsvinger naar de overheid en hulpverleningsinstanties die de boel op moeten kalefateren? Waarom durven wij hulpverleningsinstanties niet terecht te wijzen als zij keer op keer komen met dure ideeën die geen oplossing bieden? Waarom durven wij de overheid niet terecht te wijzen als ze slechts willen gaan voor korte termijn oplossingen? Waarom durven of willen we de hand niet in eigen boezem te steken?

We kunnen duizend en één redenen verzinnen om onszelf te ontslaan van welke verantwoordelijkheid dan ook, toch zal het niets af doen aan de verantwoordelijkheid die we wel degelijk hebben. Het criminaliseren van jongeren of zelfs kinderen is makkelijk, in mijn ogen te makkelijk. In koor om hardere, maar vooral zwaardere straffen roepen lost evenmin iets op. Wat heeft de oma van zeventig eraan als een straatrover met geweld haar spullen jat, als diezelfde straatrover na het uitzitten van zijn zwaardere straf het bij de eerste de beste oma weer flikt? Levenslang opsluiten? De doodstraf invoeren? Dat is mooi, maar het is achteraf gelul, terwijl je juist moet proberen te voorkomen dat de oma überhaupt tegen zo'n mafkees aanloopt.

Ik geloof niet in een Utopia, criminaliteit zal er altijd zijn al stuur je driehonderdduizend straatcoaches de straat op, al stuur je net zoveel politieagenten of militairen de straat op. Ik weet niet beter dan dat criminaliteit een onderdeel van onze en welke maatschappij dan ook is, maar moet ik mij dan ook maar neerleggen bij een slappe smoes als: "Als ik er iets van zeg dan krijg ik een grote bek!", om maar niets te hoeven doen? Moet ik denken dat alle jongeren tuig zijn, omdat zij niet net als ik zich uit de wijk losgerukt hebben? Uiteraard, mensen die over de schreef gaan horen bestraft te worden. Uiteraard, ouders die hun kroost niet in bedwang kunnen houden moeten op hun verantwoordelijkheid gewezen worden. Hoe dan ook, een hulpvraag blijft een hulpvraag en het negeren maakt nog niet dat het ineens zal verdwijnen.

In de afgelopen jaren heb ik hier meer dan eens met politici uitvoerig over gesproken, met politici van links tot rechts, allen gaven aan dat er inderdaad iets moet veranderen. Of het nu op gebied van sociaal werk is, of het nu de opleidingen in deze richtingen zijn, of het nu gaat om veranderingen bij politie, het OM, Bureau Jeugdzorg, het populistisch geschreeuw van politici zelf of veranderingen in beleid bij overheidsorganisaties. Er moet iets veranderen volgens deze politici. Na zo'n gesprek volgt steevast een akelige stilte. Nee, dan is de onderbuik toch weer iets waar men op in moet spelen. Ruimte voor nuance en een frisse blik op een groot maatschappelijk probleem verdwijnen dan ineens als sneeuw voor de zon.

We kunnen er een eindeloze links versus rechts discussie van maken. We kunnen er een eindeloze Marokkanen discussie van maken. We kunnen weg kijken en vanachter onze toetsenbord moord en brand schreeuwen. We kunnen onze tijd verdoen met oeverloos gezwam over al het slechte in onze maatschappij zonder daadwerkelijk iets te doen. We kunnen weer jaren te weinig doen aan grote maatschappelijke problemen. We kunnen ook besluiten om onze rol in de wijken waarin wij wonen serieus te nemen en de handen uit de mouwen te steken.  

Karim Khaoiri

Dit artikel is eerder verschenen op opinie website Joop

Klik hier voor link naar artikel 'Tuig of slachtoffer'