Mobiel bellen: Kan het anders?
Monique Beerlage, van DNV-KEMA, verduidelijkt dat bij het bellen met een mobiele telefoon het lichaam wordt blootgesteld aan elektromagnetische velden. De zendsignalen van mobiele telefoons worden door sommigen ook wel aangeduid met termen als straling, radiogolven of radiofrequente velden. Hoewel er geen sluitend wetenschappelijk bewijs bestaat dat mobiel bellen schadelijk is voor de gezondheid, zijn er mensen die zich afvragen hoe zij hun blootstelling aan zendsignalen van de telefoon kunnen beperken. Monique Beerlage verduidelijkt de praktische en eenvoudig toe te passen mogelijkheden om de blootstelling te verlagen: het kiezen voor een netwerk met een goede dekking, het zorgen voor een goede verbinding, het eventueel gebruiken van hulpstukken zoals oortjes e.d., en het kiezen van een mobiele telefoon die efficiënt omgaat met antennesignalen. De lijst met tips is ook op www.kennisplatform.nl te vinden.
Mobiel bellen: Blootstelling
Inspecteur Jos Kamer, van het Agentschap Telecom, verduidelijkt draadloze communicatie en de blootstelling aan de zendsignalen die daarvoor worden gebruikt. Op locatie in Amersfoort licht hij toe wat er wordt gemeten en dat op de website van het Agentschap Telecom meer informatie is te vinden over blootstellingslimieten en de waarden die het Agentschap de afgelopen jaren in de praktijk heeft gemeten. De limieten worden uitgedrukt in Volt per meter en zijn afhankelijk van de frequentie die wordt gebruikt voor bijvoorbeeld GSM 900, GSM 1800, UMTS en WiFi. Deze variëren van 41 tot 61 volt per meter. Het Agentschap Telecom heeft 112 metingen rond zendmasten verricht. De gemiddelde veldsterkte bedraagt 0,84 volt per meter.
Mobiel bellen: Schadelijk of niet?
Erik Lebret, Voorzitter van het wetenschapsforum verduidelijkt wat er wetenschappelijk bekend is over mobiel bellen en hersentumoren. De wetenschap geeft geen duidelijkheid. IARC is van mening dat het mobiel bellen mogelijk kankerverwekkend is. IARC ziet wel aanwijzingen maar geen overtuigend bewijs. Zij sluit niet uit dat de aanwijzingen het gevolg zijn van toeval, vertekening of een invloed van andere oorzaken.
In de officiële kankerregistraties van bijvoorbeeld Denemarken, Finland, Noorwegen en Zweden is geen toename van dit type tumoren terug te zien. Nader onderzoek zou kunnen verklaren waarom de door IARC gerapporteerde aanwijzingen niet terug te vinden zijn in de kankerregistraties. Het Kennisplatform verwacht niet dat aanvullend onderzoek op korte termijn duidelijkheid zal geven over eventuele effecten op lange termijn. Het platform volgt deze wetenschappelijke ontwikkelingen op de voet en zal als er nieuwe inzichten zijn daarover berichten. Voor mensen die zich afvragen hoe zij anders met de mobiele telefoon kunnen omgaan is op de websitewww.kennisplatform.nl een lijst met tips opgenomen hoe de blootstelling kan worden beperkt.
Voorzorg: waarschuwen of niet?
Fred Woudenberg, voorzitter van het Communicatieforum en hoofd van het cluster leefomgeving van de GGD Amsterdam, gaat in op vragen over voorzorgsmaatregelen. Hij verduidelijkt dat burgers, werknemers, werkgevers, belangenorganisaties en overheden elk hun eigen verantwoordelijkheid hebben bij de afweging of uit voorzorg maatregelen worden genomen. Het Kennisplatform brengt de voor voorzorgsafwegingen benodigde informatie in beeld voor professionals. Professionals en burgers kunnen de informatie nalezen op de Kennisplatformwebsite om vervolgens zelf conclusies te trekken over het al dan niet nemen van maatregelen of aanpassen van het gedrag.
Adviesorganen
Eric van Rongen, Secretaris van de Gezondheidsraadcommissie EMV en Gerard van Rhoon, voorzitter van diezelfde commissie lichten de verschillende EMV adviesorganen organen toe. Zij gaan in op de Nederlandse Gezondheidsraad, de Wereldgezondheidsorganisatie en het gezaghebbende onafhankelijke internationale EMV adviesorgaan ICNIRP. Zij beschrijven de rollen, de werkwijze en hoe zij de kwaliteit en onafhankelijkheid waarborgen. Ook gaan zij kort inhoudelijk in op Gezondheidsraad beoordelingen en adviezen.
Wat doet het Kennisplatform?
Ton Rombouts, voorzitter van het Kennisplatform EMV en burgermeester van 's-Hertogenbosch verduidelijkt dat het Kennisplatform helderheid geeft door de duiding van wetenschap bij maatschappelijke vragen en zorgen. Het ondersteunt daarmee de professionals in hun taak richting burgers, patiënten, werkgevers en overheden. Verschillen in de wetenschappelijke visies worden toegelicht. De keuzes en technische mogelijkheden in relatie tot de vragen en besproken informatie worden verduidelijkt. De Klankbordgroep EMV heeft daarbij een belangrijke rol in het signaleren en bespreken van de zorgen en informatie met vertegenwoordigers van uiteenlopende belangenorganisaties. In de Klankbordgroep zijn voorstanders en tegenstanders, werknemers en werkgevers, overheden en burgerorganisaties, wetenschappers, technici en gebruikers, maar ook patiënten- en artsenorganisaties vertegenwoordigd.
Zembla heeft op 1 juni het programma 'Ziek van je mobieltje' uitgezonden. Belangrijke informatie over mobiel bellen en gezondheid werd niet gegeven. VideoWerkt is gevraagd om een serie interviews op te nemen met experts aangaande de materie zodat je zelf een bewuste afweging kunt maken welke informatie wijst op een gezondheidseffect en welke informatie daartegen spreekt.
productie: Oscar Langerak | VideoWerkt in opdracht van: Kennisplatform ElektroMagnetische Velden camerawerk: Rick Messemaker aanvullende opnames: Rolf Versteegh interviews: Ronald van der Graaf, secetaris van Kennisplatform EMV montage: Rick Messemaker, Rolf Versteegh, Robin Verspeek, Arnaud Dijkhuis en Oscar Langerak communicatie: Louri 't Hart
Het Kennisplatform geeft geen voorzorgsadviezen maar heeft de rol om de voor voorzorgsafwegingen benodigde informatie neutraal en evenwichtig te verduidelijken. Zij brengtde betekenis en achtergronden van de maatschappelijke vragen, de beschikbare wetenschap, de technische mogelijkheden en keuzeafwegingen in beeld. Dus zowel “wat weten we wel” als “wat weten we niet”, maar ook verduidelijkt ze eventuele verschillen van inzichten en wat burgers, werkgevers en overheden kunnen doen. Het Kennisplatform doet dat onafhankelijk van belangen van bedrijfsleven, maatschappelijke groeperingen en vigerend overheidsbeleid.