| j | f | m | a | m | j | j | a | s | o | n | d |
| 1 | 6 | 10 | 14 | 19 | 23 | 27 | 32 | 36 | 40 | 45 | 49 |
| 2 | 7 | 11 | 15 | 20 | 24 | 28 | 33 | 37 | 41 | 46 | 50 |
| 3 | 8 | 12 | 16 | 21 | 25 | 29 | 34 | 38 | 42 | 47 | 51 |
| 4 | 9 | 13 | 17 | 22 | 26 | 30 | 35 | 39 | 43 | 48 | 52 |
| 5 | 18 | 31 | 44 |
De onlangs uitgebrachte cd, met deze liederencyclus voor sopraan, piano, viool en cello is door pers en publiek lovend ontvangen. Nu wordt IN GROSSER SEHNSUCHT geënsceneerd door Gerrit Timmers en Mirjam Koen, die in de traditie van Opera O.T. een reeks opera’s op hun naam hebben staan.
CD recensie In grosser Sehnsucht, Volkskrant 3 mei 2007
Verzamelde vrouwen
****
Camille Claudel, beeldhouwster. Frida Kahlo, schilderes. Rosa Luxemburg, kopstuk van de socialistische beweging. Louise Michel, strijdster op de Parijse barricaden anno 1871. Christina, afgetreden koningin van Zweden en minnares van de dichtkunst.
Zij vormen de verzameling die Klas Torstensson heeft aangelegd in zijn compositie In grosser Sehnsucht, een cyclus van vijf liederen voor sopraan, piano, viool en cello.
Dat is weer eens iets anders dan Dolly Parton, Brigitte Bardot en Cicciolina, pin-ups die Chiel Meijering niet lang geleden portretteerde in zijn veertiendelige strijkkwartet Girlsssss.
Torstensson, een Zweed die al 33 jaar in Nederland woont, is van oudsher een nieuwe-muziekman van de harde lijn. Het handelsmerk dat hij jarenlang meedroeg was er een van knallen en scheuren, het muzikale equivalent van krakend ijs.
Maar in zijn cyclus voor pianotrio en sopraan slaat Torstensson lichtere tonen aan. Hij voorziet zijn muzen – ‘vijf meer of minder tragische vrouwen die in een complexe relatie stonden tot de tijd waarin zij leefden’ – ieder van een eigen signalement. Hun gezichten schemeren de luisteraar niet alleen tegemoet via gezongen brieven, gedichten en dagboekfragmenten, ook het muzikale idioom heeft per deel een ander stempel.
Het verwijst niet zelden naar de tijden waarin Torstenssons heldinnen leefden en werkten. Nu eens door een muzikaal citaat, dan weer door een parafrase, soms een vluchtige hint. Zo klinken er akkoorden van Messiaen mee in de niet-verzonden brieven uit het gekkenhuis van de onfortuinlijke Camille Claudel, de gewezen minnares van Rodin. Aan Rosa Luxemburg zit een Gustav Mahlerkantje.
Bij Louise Michel valt aan kroegwalsjes en een Henri Duparc-sound te denken. Het optimisme van de schilderes Kahlo leidt tot beschaafde Spaanse faldera, zoals onder meer te beluisteren valt in liederen van Xavier Montsalvatge. Bij de 17de-eeuwse Christina ligt het ingewikkelder. Het gedicht dat ze (wellicht?) samen met Alessandro Guidi schreef, doet in Torstenssons toonzetting denken aan middeleeuwse troubadourkunst.
Het risico dat je bij dit alles geen Sehnsucht meer hoort maar een muzikale quiz, wordt met subtiele, soms venijnige muzikale middelen tenietgedaan. Torstensson is niet de eerste hardliner die verzeild is geraakt in een winkel met zoetwaren uit de muziekhistorie. Hij hoort wel tot de intelligentste, en bedt het verleden in in een eigen, sterk uitgedund Torstensson-idioom. En hij treft het: de kleine club die zijn cyclus tot leven brengt – de sopraan Charlotte Riedijk en het Osiris Trio - maakt grote kunst. Fascinerend is vooral het vierde deel, waarin Rosa Luxemburg niet alleen Mahler tegenkomt maar ook (een tikje vroegtijdig) een Alban Berg die dromerig de kwinten van zijn vioolconcert voor zich uit fiedeltCD recensie In grosser Sehnsucht, Parool 24-04-07, Eric Voermans
K. Torstensson - In grosser Sehnsucht
****
Osiris Trio, Charlotte Riedijk
De mooie Camille Claudel was de rechterhand van beeldhouwer Rodin, met wie ze niet alleen werkte aan beroemde beelden als De kus, De denker, Balzac en De burgers van Calais, maar ook een verboden en fatale liefdesrelatie had. Toen Rodin haar versmaadde, werd ze langzaam maar zeker gek. Ze eindigde als verschrikkelijk eenzame ziel in een krankzinnigengesticht.
Componist Klas Torstensson heeft één van de vijf liederen in zijn vijfdelige cyclus In grosser sehnsucht aan haar gewijd en toonzette daarin hartverscheurende fragmenten uit haar dagboeken.
Met In grosser Sehnsucht zet Torstensson een verdere stap in zijn ontwikkeling, waarin zich sinds zijn schitterende opera De Expeditie steeds meer expressieve kleuren openbaren.
In elk van de liederen schildert Torstesson fraaie portretten van treurige vrouwen. Naast Claudel zijn dat Frida Kahlo, Rosa Luxemburg, Louise Michel en de Zweedse koningin Cristina.
Om de sfeer van de periode en omgeving waarin ze leefden te verhevigen, hoort de oplettende luisteraar af en toe korte citaten van, bijvoorbeeld, Alban Berg en Mahler.
De uitvoering van de liederen is voortreffelijk. Sopraan Charlotte Riedijk zingt als een engel en de leden van het Osiris Trio begeleiden haar met veel passie.
