‘Hoe zal de multiculturele samenleving in Rotterdam zich ontwikkelen?’

Rotterdam is een stad waar verschillen zich aftekenen tegen de spiegelwanden van wolkenkrabbers. Een plaats waar industrie en leefmilieu een evenwicht zoeken. Op zoek naar groei en beheersing. Waar de horizon bovenal een sky-line is.

De toekomst betreft altijd een verwachting. Geen science-fiction. Geen Apocalyptische tijdingen. Een blik naar buiten om de binnenkant te begrijpen. Om te begrijpen waar Rotterdam naar toe gaat is het goed om de vergelijking te maken met andere steden in Europa. Het centrum voor onderzoek en statistiek heeft Rotterdam vergeleken met 258 grote steden in Europa Er werd o.a. gekeken naar bevolkingssamenstelling, opleiding, inkomen en tevredenheid.

Relatieve armoede zal ook de komende jaren een groot stempel op de stad blijven drukken. Van alle onderzochte steden heeft Rotterdam het hoogste percentage huishoudens met een uitkering. Eén op de tien Rotterdammers geeft aan dat elke rekening moeilijk te betalen is. Hoewel er veel geld wordt gestoken in het opknappen van gevels zullen de komende decennia deze verhoudingen aan de binnenzijde van de panden niet veel wijzigen. Met bezit en consumptie als grootste waarden zal het aandeel ontevreden mensen onveranderd hoog blijven.

Rotterdam zal zich in steeds grotere mate ontwikkelen tot een kenniseconomie. Per vierkante kilometer wordt op het Weena nu al meer verdiend dan waar dan ook in Nederland. De mogelijkheden en de talenten van de Rotterdammer van morgen moeten worden ingezet om deze stad overeind te houden. Volgens de trendprognose Rotterdam 2020 zal Rotterdam in vergelijking met de rest van Nederland veel minder snel vergrijzen. Dat betekent dat de beroepsbevolking onveranderd groot blijft. De kansen waarmee de kinderen van deze stad opgroeien, zullen bepalen of Rotterdam morgen weer werkstad mag heten.

Dit voorjaar werd de handreiking Kinderen in tel gepubliceerd. In dit onderzoeksrapport worden vergelijkingen gemaakt tussen de omstandigheden waarin kinderen opgroeien in 458 verschillende gemeenten in Nederland. Een van de conclusies was dat van de onderzochte gemeenten er 457 zijn met een effectiever jeugdbeleid dan Rotterdam. Daar wordt niemand vrolijk van.

Er kwamen nog meer feiten naar boven. Er is bijvoorbeeld vastgesteld dat tweederde van de Rotterdamse kinderen leerachter­standen heeft. En dat 326 kinderen gemiddeld dezelfde hoeveelheid speelruimte delen waar elders gemiddeld 8 kinderen over beschikken. Als die ruimte wel beschikbaar was, dan werd deze waarschijnlijk niet benut voor buitenspel. Kinderen spelen steeds minder buiten. Ze willen niet of ze mogen niet. Ze zitten binnen achter de tv te wachten tot ze weer naar school kunnen. Tot ze gaan eten. Tot ze moeten slapen om nergens voor op te staan.

De toekomst van een stad wordt bepaald voor de kinderen die er opgroeien. Ruim een kwart van de ouders van Rotterdamse kinderen heeft een uitkering. Als er al geld is voor een sportclub of vermaak, is er het gebrek aan tijd of motivatie om hen te begeleiden, wat kinderen binnen houdt. De gemeente zal de voorzieningen aan moeten pakken door meer geld en mankracht in te zetten voor kinderen en jongeren. Structurele verbeteringen kunnen alleen worden gerealiseerd door investeringen. Ik verwacht dat dit besef zal groeien en zich zal vertalen in een beter jeugdbeleid.

Leerachterstanden werk je weg met een totaalaanbod. Naast rekenen en taal ook een volwaardig aanbod van sport en kunst. Scholen worden buurtcentra waar kinderen ook buiten schooltijd kunnen spelen en leren. Er zullen veel meer verschillende begeleiders in de scholen worden ingezet. Van ’s morgens half acht tot ’s avonds zeven uur kunnen kinderen een plaats vinden binnen het schoolgebouw.

Scholen zullen ontmoetingsplaatsen in de wijken zijn. Ontmoeting is de beste vertaling van integratie. Van de Europeanen vindt 43 procent dat buitenlanders in hun stad goed geïntegreerd zijn. In Rotterdam is dat in vergelijking 29 procent. Alleen Antwerpen, Kopenhagen en Stockholm scoren nog lager. In de jaren tachtig, waarin ik opgroeide, was integratie geen issue voor ons. Angst voor het vreemde is aangeleerd. Kinderen kijken eerst naar wat iemand als persoon waard is.

Ook wanneer de feiten er liggen, bepaalt de beleving hoe er mee geleefd wordt. In de afgelopen veertien jaar nam het aantal niet-westerse allochtonen in Rotterdam toe met 42 procent. Inclusief westerse allochtonen zullen vanaf 2014 allochtonen in aantal de meerderheid van de bevolking vormen. Dit geeft dus niet de mate aan waarin buitenlanders geïntegreerd zijn. Dit zijn cijfers over de beleving daarvan.

Voor mij zijn al deze cijfers een aanwijzing dat deze metropool nog veelkleuriger zal zijn. Dat geeft hoop. De smaken en klanken die het best bevallen zullen overblijven. De jongerencultuur en het uitgaansleven zullen nog meer versmelten en Rotterdam zal Nederland ontgroeien als wereldstad.

Wanneer de ambities zich weer zullen richten op de onderwerpen die er werkelijk toe doen voor deze stad: werk, opleiding en jeugdvoorzieningen, zullen er Rotterdammers opstaan die de uitdagingen aangaan en met de trots van een rechte rug de tekening van kranen en schepen aanzien.

Jeroen Naaktgeboren, de WoordDansers

Bronnen:

Feitenkaart Rotterdam in Europees perspectief. www.cos.rotterdam.nl

Trendprognose rotterdam 2020. www.cos.rotterdam.nl

Onderzoeksrapport “Kinderen in tel”. www.kinderenintel.nl