Op uitnodiging van de Stadsredactie van Museum Boijmans van Beuningen heeft schrijver Ernest van der Kwast zich laten opsluiten in de Straatgalerij, de gratis te bezoeken expositieruimte van het Boijmans. Over zijn verblijf houdt hij een dagboek bij.

DAG 2

donderdag 2 maart 2006

Het is net na negenen als ik voor het Boijmans sta. De hekken zijn nog gesloten. Het publiek is pas vanaf 11uur welkom. Als ik op de bel van de meldkamer wil drukken, hoor ik iemand achter me zeggen: ‘Loop maar met mij mee. Ik ben de taartenbezorger.’ Ik kijk achter me en zie een man met een stapel taarten op een wagentje. Gisteren heb ik kennisgemaakt met mensen van de technische dienst, de beveiliging, de bibliotheek, de restauratieafdeling, de afdeling beeldregistratie, de schoonmaak. Maar niemand heeft me nog geïnspireerd om over hem of haar te schrijven. Behalve dan het meisje met de sneeuwvlokjes in het haar…

Ik loop met de taartenbezorger mee naar binnen. Hij gaat naar het restaurant, ik moet naar de Straatgalerij maar loop met de taartenbezorger mee. Ik ruik behalve de geur van warme appels, ook inspiratie.

De taartenbezorger zegt: ‘Sommige mensen kijken langer naar de taarten in het restaurant dan naar de schilderijen in het museum.’

Ik zwijg. Ik luister. Ik spits mijn oren.

‘Ik bezorg al tien jaar taarten,’ zegt de man. En daarna: ‘Van een Dali krijgt niemand water in de mond. Van een kruimeltaart met appel wel.’ Hij maakt een kartonnen doos open en laat een taart zien. De taartenbezorger fluistert: ‘Zal ik je een geheim vertellen?’ Ik kijk naar de taart en knik. ‘Weet je waarom er zoveel oude mensen naar het museum gaan?’ De taartenbezorger laat een lange stilte vallen. ‘Omdat de taarten er zo lekker zijn. Jongeren houden niet van taarten, daarom gaan ze niet naar het museum.’

Met deze wijsheid in mijn achterhoofd neem ik even later plaats in mijn kippenhok, mijn kantoor in de Straatgalerij. Ik klap mijn laptop open en begin met schrijven. Maar nog voordat ik een volzin op papier heb kunnen zetten, word ik op mijn schouder getikt door iemand van de technische dienst: ‘Tien uur,’ zegt hij. ‘Koffietijd.’

Er zijn schrijvers die zich een collega van God noemen. Ik noem mij sinds vandaag een collega van de technische dienst van het Boijmans.

In de kantine haal ik een espresso uit een automaat, iets wat ik al zeker vijf jaar niet meer heb gedaan en al bij de eerste slok weet ik waarom ik ook al weer zweer bij Italiaanse espresso uit metalen glimmende bakbeesten met namen als Wega, Vibiemme, Gaggia en Rancilio.

(Mijn moeder noemt mij een autist.)

Ik zit aan tafel met verschillende mensen van de technische dienst, maar ook met iemand van de beveiliging en van de oude kunst. Het gesprek komt al snel op de Straatgalerij. De man van de oude kunst vraagt of er al wat publiek komt. Hij is erg benieuwd of de gratis toegang van de Straatgalerij een voordeel oplevert ten opzichte van de acht euro die je moet lappen om het museum binnen te komen.

‘De verwachtingen voor vandaag zijn hoog,’ zeg ik. ‘Gisteren heb ik in een column in de Metro geschreven dat we in de Straatgalerij illegale toegangskaarten verkopen voor het museum, voor 1 euro.’ (Via een sluiproute kun je vanuit de Straatgalerij in het museum komen).

Zowel de man van de beveiliging als de man van de oude kunst verslikken zich in hun koffie.

Als ik later in mijn kippenhok zit te schrijven, merk ik dat de zaalwachten van de Straatgalerij rondjes zijn gaan lopen om de installatie waarin ik werk. Om de twee minuten zie ik een zaalwacht voorbij lopen.

En het publiek?

Het publiek druppelt binnen. Echter: veelal oude mensen, bejaarden. Ze kijken kort naar mij, sommigen blijven niet eens stilstaan. Misschien zijn ze al in gedachten bij de kruimeltaart.

Maar dan, om een uur of drie in de middag, staat er ineens een groepje jonge mensen voor mijn werkplek. Ik heb een koptelefoon op mijn hoofd, omdat ik gek werd van het gezaag in de kartonnen borden van de installatie. Voordeel van de koptelefoon is: je hoort vrijwel niks. Nadeel: mijn gezicht lijkt wel tussen een bankschroef vast te zitten. Tenminste, zo voelt het.

Ik besluit mijn koptelefoon op te houden en door te schrijven. Mijn nieuwe roman moet binnen vijf maanden af zijn. Ik moet elke dag minimaal drie pagina’s schrijven, dat is zo’n honderdvijftig woorden per uur. Voor een buitenstaander komt dit misschien over als ‘verschrikkelijk weinig’. Misschien is dat ook de reden waarom de groep jongeren denkt mij wel lastig te kunnen vallen. Een meisje gaat op mijn bureau zitten, trekt een pluk haar voor mijn gezicht weg, en maakt dan een foto met haar mobiele telefoon.

‘Nu ik!’ hoor ik de anderen zeggen. ‘Nu ik!’

Nog niet eerder heb ik iets zo helder door mijn koptelefoon gehoord – de decoupeerzaag niet, de schuurmachine niet, zelfs het gehamer niet. De jongeren moeten hun keel kapot schreeuwen.

Morgen vraag ik om een bordje met de tekst: ‘NIET AANRAKEN EN VERBODEN TE FOTOGRAFEREN TENZIJ JE DONKERBLONDE KRULLEN HEBT MET SNEEUWVLOKJES.’